Filistin’in en çok istediği

Türk Ä°ÅŸbirliÄŸi Koordinasyon Ajansı’nın davetlisi olarak gittiÄŸimiz Filistin ziyaretinin anlam, mâna ve duygu dozu yüksekti. 81 yaşında, ülkesinde Kudüs hassasiyeti ve ÅŸiirleriyle bilinen bir ustanın ilk kez gördüÄŸü Kudüs heyecanına tanıklık etmek en anlamlısıydı. “Yürü kardeÅŸim, ayaklarına bir Kudüs gücü gelsin” diyen ÅŸair Nuri Pakdil, Kudüs’te o gücü herkese gösterdi. Yaşı itibariyle yürümekte zorluk çekse de Filistin’i büyük bir enerjiyle yürüdü, yorulmak bilmedi. Filistin makamlarının jestiyle adı, Batı Åžeria’nın Nablus kentinde TÄ°KA tarafından yaptırılan Türk okuluna verildi.

Türkiye’nin çalışmaları kıtaları aÅŸan, kalkınma yardımları kuruluÅŸu TÄ°KA için Filistin çalışmaları özel önem taşıyor. TÄ°KA bütçesinde neredeyse her yıl ilk 3’te yer alan Filistin çalışmaları aslında dört ana baÅŸlıkta toplanıyor. Batı Åžeria bölgesindeki çalışmalar, idaresi resmî olarak Ürdün’ün elinde olan Harem-i Åžerif için yapılan çalışmalar, Gazze çalışmaları ve Ä°srail vatandaşı Araplar için yapılan çalışmalar.

Bütün bu yerler arasında TÄ°KA’nın en rahat çalıştığı alan Batı Åžeria bölgesi. Bu bölgede okul inÅŸaatından hastane yapımına birçok projeye imza atılmış. Kudüs bölgesinde ise iÅŸlerin bürokrasi aÅŸaması ağır.  Zira Harem-i Åžerif gibi kimi bölgelerde Ürdün, bazı bölgelerde ise Ä°srail makamlarından izin alarak çalışılması gerekiyor. Kudüs’ün simge mekanı Altın Kubbe, Kubbet-us Sahra’nın kubbe ucundaki alemini Türkiye yaptırmış. Filistin’deki yardım faaliyetleri sadece Müslümanlar için de deÄŸil. Hristiyanlar tarafından Ä°sa peygamberin doÄŸduÄŸuna inanılan Beytullahim’deki Kutsal DoÄŸuÅŸ kilisesinin onarımı için de Türkiye yüz bin dolar katkıda bulunmuÅŸ. Gazze bölgesinde ise en büyük yatırım 176 yataklı bölgenin en donanımlı ve büyük hastanesi. ’48 Arapları’ olarak bilinen Ä°srail vatandaşı olan Araplar için de çalışmalar planlanıyor.

Sorular ve sorunlar

Filistin’de dolaÅŸtığımız süre içerisinde en çok istek ‘daha çok gelin, yine gelin’ isteÄŸiydi. Filistinliler hem kuÅŸatılmış kendi yalnızlıkları için hem de Ä°srail’in hukuk tanımaz yayılmacılığı için daha çok insanın gelmesini önemsiyor. Diyanet Ä°ÅŸleri BaÅŸkanlığı bu konuda bir hamle baÅŸlattı. Umre ziyaretlerinde Mekke ve Medine ile birlikte Kudüs destinasyonunu da ekledi. Nisan sonundan itibaren Kudüs’e Türk umreciler de gitmeye baÅŸlayacak. Ancak Filistin’e turist olarak girmek öyle kolay deÄŸil.  Resmi davetli olarak gittiÄŸimiz ziyarette Telaviv havaalanında, heyetimizin polis noktasından geçiÅŸi 4 saati buldu. DönüÅŸ yolunda ise valiz ve bagajlarla ilgili onlarca sorudan sonra çıkabildik. Türkiye’den gidecek çoÄŸunluÄŸu yaÅŸlı, umre ziyaretçilerinin polis noktasındaki aramalar ve onca sual sorgulamayı sinirleri nasıl kaldıracak soru iÅŸareti. Gezi boyunca “Kayserili Hacı amcanın bastonunu daha yemedi bunlar” cümlesiyle bizim de aramızda hem soru hem espri konusu oldu.

Filistin meselesinin en yakıcı hâli Halil’de

Kudüs’ten yaklaşık bir saat uzaklıktaki güneydeki Halil kenti Filistin meselesinin ve iÅŸgâlin en yakıcı örneÄŸini oluÅŸturuyor. 1994 yılında Ä°brahim Peygamberin ve ailesinin mezarlarının bulunduÄŸu Halilurrahman camiinde bir katliam yaÅŸandı. Otomatik silahla camiiye giren aşırılıkçı bir Yahudi, sabah namazı kılan 29 müslümanı ÅŸehit etti, onlarcasını yaraladı.

2010 yılında ise Ä°srail, camiinin altında bulunan Ä°brahim Paygamberin mezarının bulunduÄŸu maÄŸaraları ulusal mirasın parçası ilan etti. Ve bir oldu bittiyle Halilurrahman Camisinin yarısını sinagog’a çevirdi. Camii giriÅŸlerini kapattı. Bugün Camii’ye yüksek güvenlikli turnikelerden Ä°srail polisinin kontrolüyle geçilebiliyor. Yahudi yerleÅŸimciler tarafından etrafı sarılan tarihi çarşıda alış-veriÅŸ neredeyse tamamen bitmiÅŸ. Åžehrin, camiinin hatta binaların ikiye ayrıldığı bölgede iÅŸgal tüm yakıcılığıyla hissediliyor. Öyle ki daha önce Filistinlilere ait olan binaların üst katlarına Yahudi yerleÅŸimciler oturmuÅŸ ve alt kattaki Müslümanlarla aralarına tel  örgüler çekilmiÅŸ. Bir zamanların hareketli çarşısı olan Müslüman dükkanları sabırla kimsenin uÄŸramadığı yasaklı bölgeden geçebilecek üç beÅŸ insanı bekliyor. Filistin’i ve sorununu anlamanın en kestirme yolu da Kudüs’ün 4o km güneyindeki Halil ÅŸehrini ve Halilürrahman camiini ziyaret etmekten geçiyor.